Twórczość Zygmunta Krzyżanowskiego w kontekście heterografii

Niniejsza rozprawa stanowi jedynie zalążek rozważań nad utworami Zygmunta Krzyżanowskiego. Pomimo wysokiej wartości literackiej i filozoficznej jego twórczość wciąż nie doczekała się szerszego opisu w polskim literaturoznawstwie, nie wszystkie teksty zostały także przełożone na język polski. Nawet w literaturoznawstwie rosyjskim brakuje monografii zawierającej całościową analizę jego twórczości. Moim głównym założeniem jest więc wypełnienie tej luki i popularyzacja twórczości Krzyżanowskiego.

Największym walorem twórczości pisarza jest bez wątpienia jej wewnętrzna spójność, realizowana równolegle w dwóch blokach: w płaszczyźnie tekstu oraz w rozbudowanych rozważaniach filozoficznych. Powiązanie tych dwóch czynników, wskazanie poszczególnych komponentów utworów i rozszerzenie proponowanych kategorii poprzez dekonstrukcję wykorzystującą zróżnicowaną metodologię pozwalają na odsłonięcie przełomowości myśli Krzyżanowskiego.

Pisarz, niczym Franz Kafka i Jorge Borges, w niezwykły sposób antycypuje nadejście nowych prądów. Uniwersalizm jego dzieł wyraża się właśnie w niespotykanej intelektualnej plastyczności – każdą z proponowanych kategorii można poddać rozbudowanej i różnorodnej interpretacji, wyłaniając tym samym nowe sensy. [...]

Poniekąd – co zabrzmi być może pretensjonalnie, ale trudno uciec od banału w kontekście tak tragicznego życiorysu – chciałbym wierzyć, że książka stanie się jednym z przejawów „powrotu Krzyżanowskiego do istnienia” i pozwoli na popularyzację utworów człowieka, który, jak sam pisał, „przez całe swoje trudne życie był literackim niebyciem, uczciwie pracującym na bycie”.

Od Autora